Przewodnik po układzie AdBlue – budowa, funkcje i znaczenie

Tlenki azotu (NOx) są jednym z głównych źródeł zanieczyszczenia powietrza pochodzących ze spalin. W celu ich redukcji wprowadzono do pojazdów spalinowych układ AdBLue. W niniejszym wpisie poznasz jego budowę i rolę, jaką pełni we współczesnych samochodach.

Krótka historia i rola układu AdBlue w pojazdach spalinowych

Układ AdBlue jest integralnym elementem nowoczesnych pojazdów z silnikami wysokoprężnymi. Odgrywa kluczową rolę w ograniczaniu emisji szkodliwych substancji. Jego zastosowanie stało się koniecznością po wprowadzeniu norm Euro IV i Euro V, które zaostrzyły przepisy dotyczące emisji tlenków azotu (NOx)

AdBlue to roztwór mocznika (32,5%) i wody demineralizowanej. Wprowadzany jest do układu wydechowego, gdzie przy udziale katalizatora SCR neutralizuje tlenki azotu (NOx). Obecnie układy AdBlue znajdują zastosowanie nie tylko w samochodach ciężarowych, ale coraz częściej również w samochodach osobowych.

Budowa układu AdBlue

Budowa układu AdBlue jest stosunkowo prosta i nie zawiera wielu elementów. Należą do nich zbiornik, pompa, dozownik oraz czujnik NOx i katalizator SCR.

Zbiornik AdBlue

Zbiornik AdBlue to element, w którym przechowywany jest roztwór mocznika. Wykonany jest z materiałów odpornych na korozję i niskie temperatury, ponieważ AdBlue może zamarzać już przy -11°C. Pojemność zbiornika zależy od typu pojazdu.

Pompa AdBlue

Pompa AdBlue odpowiada za przekazanie roztworu ze zbiornika do dozownika. Pompa AdBlue ta działa w trybie automatycznym, dostosowując swoją pracę do obciążenia silnika i aktualnych wymagań emisji.

Dozownik AdBlue

Dozownik AdBlue wprowadza precyzyjnie odmierzoną ilość roztworu do układu wydechowego. Jest umieszczony w taki sposób, aby roztwór trafił bezpośrednio do gorących gazów spalinowych, co inicjuje reakcję chemiczną.

Czujnik NOx

Czujnik NOx to element monitorujący poziom tlenków azotu w gazach wydechowych przed i za katalizatorem SCR. Jego zadaniem jest zapewnienie odpowiedniej dawki AdBlue, co umożliwia osiągnięcie maksymalnej skuteczności procesu neutralizacji. Czujnik NOx dostarcza dane do sterownika, który na bieżąco reguluje działanie systemu.

Katalizator SCR

W katalizatorze SCR (Selective Catalytic Reduction) zachodzi reakcja chemiczna, w wyniku której tlenki azotu przekształcają się w azot i wodę. Katalizator wykonany jest z materiałów odpornych na działanie wysokich temperatur i agresywnych substancji chemicznych. Jego sprawność jest kluczowa dla skuteczności całego systemu.

Niesprawny układ AdBlue – objawy

Niesprawność układu AdBlue może dawać różne objawy. Niestety niektóre z nich są charakterystyczne również dla usterek innych układów, dlatego należy dokładnie odczytywać komunikaty na desce rozdzielczej. Najskuteczniejszym sposobem rozpoznania usterki jest podłączenie pojazdu do stacji diagnostycznej.

  • Komunikaty na desce rozdzielczej – pojawienie się ostrzeżeń o niskim poziomie AdBlue lub awarii układu.
  • Spadek mocy silnika – nieprawidłowa praca układu może wpłynąć na ograniczenie osiągów pojazdu.
  • Wyższe zużycie paliwa – niesprawność układu AdBlue może prowadzić do zwiększonej emisji spalin, co odbija się na efektywności spalania.
  • Intensywny zapach spalin – charakterystyczny zapach spalin świadczy o niepełnym spalaniu i nieskutecznej redukcji NOx.
  • Problemy z uruchomieniem pojazdu – w przypadku poważnej awarii układ może blokować możliwość uruchomienia silnika.

Czym grozi jazda pojazdem z niesprawnym układem AdBlue?

Niesprawny układ AdBlue może prowadzić do wielu negatywnych konsekwencji, zarówno dla właściciela pojazdu, jak i środowiska. Nieprawidłowa redukcja tlenków azotu skutkuje przekroczeniem dopuszczalnych norm emisji, co może być karane mandatem. W krajach takich jak Niemcy czy Francja kontrole emisji są szczególnie rygorystyczne.

Jazda z uszkodzonym układem AdBlue może również prowadzić do trwałego uszkodzenia katalizatora SCR, którego wymiana wiąże się z kosztami rzędu kilku tysięcy złotych. Ponadto pojazd może automatycznie ograniczyć moc silnika, co znacznie utrudni jazdę lub wręcz uniemożliwi dalszą eksploatację.

Regeneracja uszkodzonych elementów AdBlue

Naprawa lub regeneracja elementów układu AdBlue to skuteczny i ekonomiczny sposób na przywrócenie pełnej sprawności systemu. Regenerację najczęściej stosuje się w przypadku pomp AdBlue, katalizatorów SCR i czujników NOx. Proces ten polega na dokładnym czyszczeniu i wymianie zużytych części, dzięki czemu elementy odzyskują swoje fabryczne właściwości.

Nowe i regenerowane elementy systemu AdBlue są dostępne w ofercie Arcoore.